فهرست مطالب

مجله سلامت و بهداشت
سال چهارم شماره 3 (پیاپی 14، پاییز 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/08/08
  • تعداد عناوین: 8
|
  • سجاد مظلومی، رامین نبی زاده نودهی، محمد نوری سپهر صفحه 198
    زمینه و هدف
    به دلیل رشد جمعیت و افزایش نیاز به منابع آبی و همچنین توسعه صنعت این منابع تحت تاثیر آلودگی های متفاوتی قرار گرفته اند. یک دسته از این آلاینده ها ترکیبات نفتی می باشد که می تواند حاوی ترکیبات خطرناکی مانند BTEX باشد. این ترکیبات می تواند اثرات بهداشتی نامطلوب بسیاری داشته باشد.
    روش کار
    در این مطالعه از کربن فعال به همراه فرآیند ازن زنی جهت حذف ترکیبات نفتی از نمونه های آب استفاده شد. نمونه برداری از منابع آب زیرزمینی نزدیک پالایشگاه نفت تهران انجام گرفت. دوزاژ کربن فعال برابر با 5/0، 3 و 5/5 گرم بر لیتر و مقدار جریان گاز ازن تزریقی برابر با L/min5/2 بود. از روش سطح پاسخ بر مبنای طراحی Box-Behnken جهت ارزیابی اثر متغیرهای مستقل بر عملکرد پاسخ (راندمان حذف ترکیبات نفتی) و همچنین پیشگویی بهترین مقدار پاسخ استفاده شد. از آنالیز واریانس (ANOVA) به عنوان روش آماری آنالیز پاسخ ها استفاده شد.
    یافته ها
    مقدار بالای 2R (98/0) نشان می دهد که حذف COD می تواند بوسیله این مدل تعریف شود. اگر چه مقدار adjusted2R (96/0) کمتر از مقدار 2R می باشد، اما می توان استنتاج کرد که مدل، داده های آزمایشات را به صورت رضایت بخش متناسب کرده است.
    نتیجه گیری
    استفاده از یک اکسیدان به همراه کربن فعال می تواند راندمان حذف ترکیبات آلی را افزایش دهد. در این مطالعه مشاهده شد که با افزودن کربن فعال به عنوان یک کاتالیست به همراه فرآیند ازن زنی، راندمان حذف ترکیبات نفتی به شدت افزایش می یابد.
    کلیدواژگان: آب زیرزمینی، ترکیبات نفتی، ازن، روش سطح پاسخ
  • ناطق عباسقلی زاده، سید سعید مظلومی محمودآباد، محمدحسین باقیانی مقدم، حسین فلاح زاده صفحه 207
    زمینه و هدف
    شناخت ارتباط عوامل تغذیه ای با پیشگیری از دیابت در حال افزایش است. یک بیمار پیش دیابتی باید برنامه غذایی مناسبی داشته باشد. هدف کلی این مطالعه تعیین تاثیر آموزش بر اساس کاربرد مدل فرانظری، به منظور ارتقاء رفتارهای تغذیه ای در افراد پیش دیابتی شهر یزد می باشد.
    روش کار
    این تحقیق یک کارآزمایی تجربی با گروه شاهد است که برای تعیین تاثیر آموزش بر اساس کاربرد مدل فرانظری به منظور ارتقاء رفتارهای تغذیه ای کنترل کننده دیابت در نمونه ای220 نفری تصادفی از افراد پیش دیابتی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر یزد انجام گرفت. جهت تحقق اهداف تحقیق، پرسشنامه ای چند وجهی متناسب با سازه های مدل طراحی شد و همراه با فرم های یادآمد 72 ساعته و بسامد غذایی توسط شرکت کنندگان قبل و بعد از مداخله تکمیل گردید.
    یافته ها
    اندازه گیری سازه مراحل تغییر قبل از مداخله نشان داد که درصد بالایی از بیماران، 4/86% در گروه آزمون و 1/79% در گروه کنترل از لحاظ رفتارهای تغذیه ای در مراحل پیش از عمل (پیش تفکر، تفکر و آمادگی) قرار داشتند که بعد از مداخله 4/21% افراد گروه آزمون و 4/73% افراد گروه آزمون در مراحل پیش از عمل مشاهده شدند.
    نتیجه گیری
    دیابت نوع 2 یک بحران جهانی است که سلامت و اقتصاد همه ملت ها را تهدید می کند. شواهد علمی نشان می دهد که قسمت عمده ای از موارد ابتلا به دیابت نوع 2 به وسیله اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی پیش دیابتی ها قابل پیشگیری هستند.
    کلیدواژگان: مدل فرانظری، پیش دیابت، رفتارهای تغذیه ای، مراحل تغییر
  • محمدرضا شکوهی، منصور ضرابی، محمد تقی صمدی، محمدرضا سمرقندی، کمال الدین کریمیان صفحه 217
    زمینه و هدف
    رنگ ها از جمله آلاینده های اصلی موجود در فاضلاب های صنایع نساجی می باشند که به دلیل ساختار پیچیده مولکولی، غالبا سمی و سرطانزا بوده و در محیط زیست پایدار می باشند. بنابراین هدف اصلی این پژوهش مقایسه کارایی مرجان آهکی و لیکا در حذف یک Reactive orange 3R از محلول های آبی می باشد.
    روش کار
    این مطالعه یک مطالعه بنیادی- کاربردی می باشد که در آن از مرجان آهکی و لیکا به عنوان جاذب های موثر در حذف رنگ RO3R استفاده شده است. مشخصات جاذب ها با استفاده از روش های فلورانس اشعه ایکس و پراش اشعه ایکس تعین گردید. پارامترهای مورد بررسی شامل غلظت جاذب، زمان تماس، غلظت رنگ و pH بود که در سیستم ناپیوسته مورد بررسی قرار گرفت. همچنین داده های حاصل از ثابت تعادل با استفاده از مدل های ایزوترمی و سنتیکی مورد بررسی قرار گرفت.
    یافته ها
    نتایج آزمایشات نشان داد میزان جذب رنگ توسط هر دو نوع جاذب با افزایش زمان تماس و میزان جاذب افزایش می باشد، در حالی که راندمان حذف با افزایش pH محلول و غلظت اولیه رنگ کاهش یافت. مشخص گردید که در شرایط برابر با افزایش غلظت اولیه رنگ از mg/L 50 به mg/L 150، کارایی حذف رنگ توسط جاذب مرجان آهکی 29 درصد و توسط جاذب لیکا به میزان 33 درصد کاهش می یابد. نتایج نشان داد که داده های ثابت تعادل از هر دو نوع مدل ایزوترمی تبعیت می کنند، با این تفاوت که مدل ایزوترم لانگمویر ضریب همبستگی بالاتری را (987/0=r2) نشان داد. همچنین بررسی داده های زمان- غلظت نشان داد که سنتیک حذف رنگ RO3R از هر دو نوع مدل سنتیکی شبه درجه اول و شبه درجه دوم تبعیت می کند که در این مورد نیز معادله سنتیکی شبه درجه دوم ضریب همبستگی بالاتری را (98/0
    نتیجه گیری
    نتایج نشان می دهد که گرانول مرجان آهکی در حذف رنگ RO3R نسبت به گرانول لیکا کارایی بهتری داشته است. استفاده از این جاذب ها به دلیل دارا بودن دانسیته مناسب، قابلیت ته نشینی سریع و عدم باقیمانده موثر در پساب، می تواند کاربرد آسان تری نسبت به سایر جاذب ها داشته باشد.
    کلیدواژگان: جذب سطحی، گرانول مرجان آهکی، گرانول لیکا، Reactive orange 3R، صنایع
  • جعفر صادق تبریزی، فرید غریبی، سامره پیراهری صفحه 232
    زمینه و هدف
    اعتباربخشی مقبولترین سیستم ارزشیابی است که منجر به بهبود عملکرد نظام سلامت خواهد شد. با توجه به فقدان مدل ملی اعتباربخشی در عرصه مراقبت های بهداشتی اولیه، مطالعه حاضر با هدف طراحی مدل ملی اعتباربخشی مراکز بهداشتی و درمانی روستایی صورت گرفت.
    روش کار
    ابتدا مدل های اعتباربخشی مناسب جهت الگوبرداری شناسایی و از نظر دارابودن استانداردهای مرتبط بررسی شدند، همچنین علاوه بر مطالعه کتب مرتبط، مصاحبه های تخصصی با صاحب نظران و بررسی وب سایت های دانشگاه های علوم پزشکی کشور انجام شد. سپس استانداردهای به دست آمده از دیدگاه صاحب نظران مورد بررسی قرار گرفتند.
    یافته ها
    پژوهشگران، مدل های JCAHO و CCHSA را به عنوان مدل های برتر شناسایی نمودند، اما دانشگاه های علوم پزشکی فاقد استانداردهای مناسب بودند. استانداردهای به دست آمده از مجموع روش ها، با استفاده از تکنیک دلفی و در دو دور به صاحب نظران ارائه گردید. در نهایت، تمامی استانداردها پذیرش و تعداد 55 استاندارد به دست آمد.
    نتیجه گیری
    در این مطالعه مدلی با گستره و عمق مطلوب به دست آمد و دارای بیشترین تعداد استانداردهای مربوط با مراقبت بهداشتی اولیه در سطح جهان می باشد و پژوهشگران امیدوارند که استفاده از آن در مراکز بهداشتی و درمانی روستایی، نویدبخش بهبود مستمر کیفیت باشد.
    کلیدواژگان: اعتباربخشی، عملکرد، مراکز بهداشتی درمانی روستایی
  • طالب عسکری پور، علی کرمانی، جعفر جندقی، فرشید فریور صفحه 241
    زمینه و هدف
    ناراحتی های اسکلتی- عضلانی مرتبط با کار یکی از شایع ترین بیماری های شغلی در دندانپزشکان محسوب می شود. این مطالعه با هدف بررسی شیوع این اختلالات، تعیین ریسک فاکتورهای شغلی و ارائه راهکارهای کنترلی انجام گرفت.
    روش کار
    در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 48 نفر از دندانپزشکان شهرستان سمنان در سال 1389 مورد بررسی قرار گرفتند. شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی با استفاده از پرسشنامه نوردیک و ریسک فاکتورهای شغلی با استفاده از تکنیک ارزیابی سریع بدن (REBA) بررسی شد. داده ها با استفاده از آزمون مجذور کای دو مورد ارزیابی قرار گرفت.
    یافته ها
    بیش از 80 درصد دندانپزشکان در یکسال گذشته، حداقل در یک ناحیه بدن احساس ناراحتی داشته اند. شیوع ناراحتی های اسکلتی- عضلانی در افراد مورد پژوهش به ترتیب در گردن 58 درصد، مچ دست 54 درصد، کمر 46 درصد، شانه 37 درصد و پا 4 درصد بود. تفاوت معناداری در میزان شیوع ناراحتی اسکلتی- عضلانی میان دندانپزشکان زن و مرد وجود نداشت. بین میزان شیوع ناراحتی اسکلتی- عضلانی در افراد مورد پژوهش در اندام های گردن، مچ دست، کمر، شانه و پا با متغیرهای سن، مدت کار روزانه، سابقه کار و شاخص توده بدنی ارتباط معناداری مشاهده نشد. نتایج حاصل از تکنیک واکاوی پوسچر ربا نشان داد حدود90 درصد وضعیت کاری دندان پزشکی در بالای محدوده میانگین خطر قرار دارند که نیازمند اقدام اصلاحی ضروری می باشند.
    نتیجه گیری
    نتایج این مطالعه نشان داد که اکثر وضعیت های کاری افراد مورد تحقیق نیاز به اصلاح دارد. لذا انجام مداخلات ارگونومیکی ضروری به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: ناراحتی های اسکلتی، عضلانی، دندانپزشکان، پوسچر
  • مقداد پیرصاحب، راضیه خاموطیان، عبدالله درگاهی صفحه 249
    زمینه و هدف
    سورفاکتانت ها ترکیبات شیمیایی آلی هستند که به علت کاهش کشش سطحی آب موجب افزایش قدرت پاک کنندگی آب می شوند. LAS از دسته سورفاکتانت های آنیونی است که در منابع آب های سطحی می تواند مشکلات زیست محیطی، به خصوص پدیده اتریفیکاسیون را به وجود آورد، لذا هدف از این مطالعه بررسی کارایی سیستم هوادهی گسترده در حذف آلکیل بنزن سولفونات خطی از فاضلاب شهر پاوه می باشد.
    روش کار
    این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بود که به مدت 12 ماه در سال 1388 انجام گرفت. نمونه برداری از سیستم در ساعت های 8 صبح، 10 صبح و 30/12 ظهر صورت گرفت. به منظور تعیین مقدار LAS از روش متیلن بلو استفاده شد. تعداد کل نمونه های برداشتی در طول مطالعه در هر یک از زمان های مورد نظر و در بخش های ورودی، خروجی و لجن برگشتی به تعداد 108 نمونه بود. کلیه شرایط نمونه برداری و انجام آزمایش ها بر اساس رهنمودهای کتاب استاندارد متد صورت گرفت.
    یافته ها
    نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که کارایی سیستم در حذف LAS، COD و TSS در فصول گرم و در طی ماه های فروردین تا شهریور به صورت معناداری بیش از فصل سرد بود (001/0 p <). مطابق نتایج، میانگین حذف LAS در فصل زمستان و تابستان به ترتیب برابر با 06/94 و 23/99 درصد به دست آمد. همچنین میزان حذف COD و TSS در فصل زمستان به ترتیب برابر با 1/89 و 1/72% و میزان حذف این پارامترها در فصل تابستان به ترتیب برابر با 06/91 و 36/76 درصد بود. علاوه بر این ارتباط مستقیمی بین پارامترهای LAS باCOD و TSS با ضریب رگرسیون برابر با 98/0= R2 وجود داشت.
    نتیجه گیری
    به طور کلی می توان نتیجه گرفت که تصفیه خانه شهرستان پاوه در حذف دترجنت های آنیونی در فصول مختلف سال دارای کارایی بالایی می باشد. به طوری که تمامی پارامترهای اندازه گیری شده در تمام فصول سال (به جز غلظت LAS در فصل زمستان) با استانداردهای مربوط به مصارف کشاورزی و تخلیه آب های سطحی مطابقت داشتند.
    کلیدواژگان: آلکیل بنزن سولفونات خطی (LAS)، فرایند لجن فعال، هوادهی گسترده، پاوه
  • ابراهیم فتایی، علی ترابیان، مهناز حسین زاده کلخوران، مرتضی عالیقدری، شهناز حسین زاده صفحه 260
    زمینه و هدف
    یکی از مهم ترین موضوعات قبل از طراحی و احداث هر تصفیه خانه فاضلاب، انتخاب فرآیند تصفیه مناسب است. لذا با توجه به اهمیت کلیدی موضوع، این مطالعه با هدف ارزیابی تصفیه خانه های فاضلاب در حال بهره برداری شهرهای اردبیل، تبریز و ارومیه، و جهت اولویت بندی و انتخاب مناسب ترین فرآیند تصفیه انجام شد.
    روش کار
    این مطالعه یک مطالعه تحلیلی- توصیفی می باشد که در سال 1391 به مدت یک سال در 3 تصفیه خانه فاضلاب اردبیل، تبریز و ارومیه انجام گرفت. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. تعداد نمونه ها 30 نفر بود که به روش سرشماری انتخاب گردیدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Expert Choice صورت گرفت.
    یافته ها
    در این مطالعه، بیولاک با وزن 421/0 به عنوان گزینه مناسب مشخص شد و فرآیندهای لجن فعال و لاگون هوادهی به ترتیب با وزن های 356/0 و 223/0 دراولویت های بعدی قرار گرفتند. در بین معیارها نیز معیار فنی با وزن 407/0 به عنوان موثرترین معیار در انتخاب فرآیند تصفیه تعیین شد و معیارهای زیست محیطی و اقتصادی به ترتیب در اولویت های بعدی قرار گرفتند.
    نتیجه گیری
    با توجه به اهمیت انتخاب فرآیند تصفیه فاضلاب شهری در هدایت صحیح سرمایه های مالی و نیز دستیابی به نتیجه مطلوب، لازم است که قبل از انتخاب فرآیند مناسب تصفیه، ارزیابی فرآیندها با ضوابط مهندسی و اقتصادی صورت گیرد.
    کلیدواژگان: تحلیل سلسله مراتبی، تصفیه فاضلاب، انتخاب فرآیند بهینه
  • سعید پرستار، بهنام پورعشق، محسن رضایی، عبدالله درگاهی، یوسف پورعشق، مهدی وثوقی صفحه 273
    زمینه و هدف
    پایش و کنترل مستمر کیفی منابع آب از ابزارهای اصلی مدیریت و حفاظت از این منابع ارزشمند محسوب می شود. رودخانه هیرو چایی از منابع اصلی تامین آب شهرستان های خلخال و کوثر می باشد. هدف از این مطالعه بررسی کیفی آب رودخانه هیرو با استفاده از شاخص کیفیت آب NSFWQIو WILCOX می باشد.
    روش کار
    این تحقیق یک مطالعه توصیفی- مقطعی بود. در این مطالعه، پارامترهای pH، DO، BOD، TS، NO3، PO4، کدورت، دما، کلیفرم مدفوعی، هدایت الکتریکی، سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم تعیین شدند. شاخص های استفاده شده NSFWQI و WILCOX بودند. در نهایت داده های به دست آمده با تعیین شاخص های کیفی مذکور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    شاخص کیفی NSFWQIدر بهترین وضعیت، مربوط به ایستگاه اول با عدد 74 در بهمن ماه 1387 بوده که گویای کیفیت خوب آب در این ایستگاه است. پایین ترین مقدار شاخص مربوط به ایستگاه سوم با شاخص کیفی 53 در مرداد 1387 بود که نشان دهنده کیفیت متوسط آب در این ایستگاه می باشد.
    نتیجه گیری
    کیفیت آب در بالا دست رودخانه (ایستگاه اول) به دلیل عدم ورود منابع آلاینده خوب بود، اما به تدریج با تخلیه فاضلاب شهر خلخال و گیوی به روخانه، کیفیت آب در پایین دست شهرها (ایستگاه دوم و چهارم) تنزل می یافت. از لحاظ طبقه بندی NSFWQI، میانگین داده های به دست آمده نشان دادند که هر چهار ایستگاه در طبقه C (متوسط) قرار داشتند.
    کلیدواژگان: رودخانه هیرو، شاخص کیفیت آب، NSFWQI، WILCOX
|
  • Page 198
    Background and Objective
    Water resources are affected by different pollutants because of population growth، increasing water demand، and development of industries. A group of these pollutants are petroleum compounds which contain hazardous compounds such as BTEX. These compounds may cause undesirable health effects.
    Methods
    In this study، activated carbon along with ozonation process was used for petroleum hydrocarbon removal from water samples. Samples were taken from groundwater resources located around Tehran Petroleum Refinery Plant. Activated carbon dosages were equal to 0. 5، 3، and 5. 5 g/l، and ozone flow was 2. 5 l/min. Response surface methodology based on Box-Behnken was used to assess the effect of independent variables on the response function and prediction of the best response value. Analysis of variance (ANOVA) was applied for statistical analysis of the responses.
    Results
    High value for R2 (0. 98) shows that removal of COD can be described by this model. Although the value of R2 adjusted (0. 96) was less than R2، however، it can be concluded that the model has fit the experimental data favorably.
    Conclusion
    Use of an oxidant together with activated carbon can increases removal efficiency for organic compounds. In this study it was observed that efficiency of petroleum compounds'' removal was greatly increased by addition of activated carbon as a catalyst with ozonation process.
    Keywords: Groundwater, Petroleum Compounds, Ozone, Response Surface Methodology
  • Page 207
    Background and Objectives
    Understanding relationships between dietary factors and prevention of diabetes is increasing. Pre-diabetic patients should have an appropriate diet. The overall goal of this project was to investigate the effect of application of Trans-theoretical Model based education on enhancing nutritional behaviors in pre-diabetic individuals in Yazd city.
    Methods
    This experimental-trial research with control group was conducted on randomized samples of 220 pre-diabetic patients referred to Yazd city health centers using Trans-theoretical Model to improve nutritional behaviors controlling diabetes. In order to achieve project goals، a multi-dimensional questionnaire was designed based on the model constructs and requirements and filled in a long with 72-hour recall and food frequency forms by participants before and after intervention.
    Results
    Before intervention، measurements of stage of change construct revealed that majority of participants (i. e. 86. 4% of experimental group and 79. 1% of control group) were in the pre-action stages (pre-contemplation، contemplation and preparation) in terms of nutritional behaviors. However، 21. 4% of the experimental group and 73. 4% of the control group were observed in the pre-action stages after the intervention.
    Conclusion
    Type 2 diabetes is a global crisis that threatens health and economy of all nations. Scientific evidence shows that the vast majority of type 2 diabetes can be prevented through improving diet and lifestyle modification in pre-diabetic patients.
    Keywords: Trans, theoretical Model, Pre, diabetes, Nutritional Behaviors, Stages of Change
  • Page 217
    Background and Objectives
    Dyes are one of the main pollutants in textile wastewater and due to their molecular structures، they are usually toxic، carcinogen and persistent in the environment. Therefore، the aim of present work was to compare efficiency of LECA and coral limestone to remove Reactive Orange 3R from aqueous solution.
    Methods
    Present work is a basic-applicable study in which، LECA and coral limestone were used as efficient adsorbents for removal of Reactive Orange 3R. The adsorbent characteristics were determined by X-ray fluorescence and X-ray diffraction methods. Experimental parameters included; adsorbent concentration، contact time، dye concentration، and solution pH، which were tested in a batch system. In addition، data acquired from equilibrium constant were evaluated using various isotherm and kinetic models.
    Results
    Results showed that dye removal efficiency for both adsorbents was increased with increasing contact time and adsorbent mass، while decreased with increasing solution pH and initial dye concentration. Dye removal efficiency increased with increasing contact time and reached to equilibrium after 180 minutes. At same condition، increasing initial dye concentration from 50 mg/L to 150 mg/L، decreased removal efficiency of coral limestone and LECA by 29 and 33%، respectively. Equilibrium data was fitted onto both Freundlich and Langmuir isotherm models with higher correlation coefficient (R2=0. 987) found for Langmuir isotherm model. In addition، data for time-concentration profile was best fitted to both pseudo first order and pseudo second order kinetic model with higher correlation coefficient (R2>0. 98) for pseudo second order kinetic model.
    Conclusion
    Results reveal that coral limestone has higher efficiency than LECA in removal of Reactive Orange 3R dye. Tested adsorbents due to their appropriate density، rapid settling properties، and no residual in solution can be applied in dye removal easier than other adsorbents.
    Keywords: Adsorption, Coral Limestone Granule, LECA Granule, Reactive Orange 3R, Textile Industries
  • Page 232
    Background and Objectives
    Accreditation is the most acceptable evaluation method leading to improvement in health system performance. Regarding to lack of national accreditation model for Primary Health Care (PHC)، this study aimed to design national accreditation model for rural health centers.
    Methods
    Firstly، suitable accreditation models were selected for benchmarking and surveyed for meeting relevant standards. After studying related textbooks and interview with experts; websites of medical sciences universities were also surveyed. Finally، the standards obtained based on experts'' perspectives were investigated.
    Results
    Researchers recognized JCAHO and CCHSA as superior models; however، medical sciences universities'' web sites failed to have suitable standards. The obtained standards from all methods were delivered to experts in two rounds using Delphi Technique. Finally، all 55 standards were accepted.
    Conclusion
    From this study، an extensive accreditation model with the highest number of standards related to primary health care was obtained. Researchers hope that its application to result in continuous quality improvement in rural health centers.
    Keywords: Accreditation, Performance, Rural Health Centers
  • Page 241
    Background and Objectives
    Work- Related musculoskeletal disorders are considered as one of the most common occupational disease among dentists. This study was conducted to determine prevalence of musculoskeletal disorders، work-related risk factors، and to provide control measures.
    Methods
    This cross-sectional study was performed on 48 dentists in Semnan in 2011. Prevalence of musculoskeletal disorders and work-related risk factors were evaluated using standard Nordic questionnaire and Rapid Entire Body Assessment method، respectively. Data were analyzed using chi square test.
    Results
    More than 80% of dentists complained about pain in at least one part of their body during last year. Prevalence of musculoskeletal disorders were 58، 54، 46، 37، and 4% for neck، wrist، back، shoulders، and legs، respectively. There was no significant difference in prevalence of WMSDs between genders. No significant correlation was observed between age، work experience، BMI، and daily practice period with WMSDs in neck، wrist، back، shoulders، and legs. Findings from REBA indicated that more than 90% of dentists'' postures were above moderate risk range and require control measures.
    Conclusion
    Majority of postures of the subjects studied requires to be improved and that ergonomic interventions seem to be necessary.
    Keywords: MSDs, Dentists, Posture
  • Page 249
    Background and Objectives
    Surfactants are organic chemical compounds that increase cleaning power of water through reducing surface tension. Linear alkyl benzene sulfonate (LAS) as an anionic surfactant may cause environmental problems especially eutrophication phenomenon in surface waters. The purpose of this study is to evaluate efficiency of extended aeration process in removal of LAS in Paveh city.
    Methods
    This descriptive cross-sectional study was carried out for 12 months in 2008. Sampling was done at 8:00 am، 10:00 am، and 12:30 pm. Methylene blue method was used to determine LAS. In total، 108 samples were taken from inlet، outlet، and return sludge during the study. All the sampling and testing methods were performed according to standard method guidelines.
    Results
    The results showed that efficiency of the system in removal of LAS، COD، and TSS in the warm seasons (i. e. April to September) were significantly higher than the cold seasons (p<0. 001). According to the results، the average of LAS removal in winter and summer were 94. 06% and 99. 23%، respectively. Respective values for removal of COD and TSS were 89. 1% and 72. 1% in winter and 91. 06% and 76. 36% in summer. In addition there was a direct relationship between COD and TSS parameters with LAS (R2=0. 98).
    Conclusion
    It can be concluded that Paveh wastewater treatment has high performance in removal of anionic detergent in different seasons. So that، the parameters measured in all seasons (except concentration of LAS in winter) met the standards set to agriculture and surface water discharges.
    Keywords: Linear Alkyl Benzene Sulfonate (LAS), Activated Sludge Process, Extended Aeration, Paveh
  • Page 260
    Background and Objectives
    Selection of the appropriate process is one of the most important issues prior to design and construct any wastewater treatment plant. Considering the importance of this issue، current study was carried out to assess wastewater treatment plants in operation in Ardebil، Tabriz، and Uremia in order to prioritize and select the most appropriate treatment process.
    Methods
    Current descriptive-analytical study was conducted in 3 wastewater treatment plants of Ardebil، Tabriz، and Uremia in 2012 for a period of one year. Data were collected through a researcher-designed questionnaire. 30 participants were selected using census method. Data were analyzed by «Expert Choice» software.
    Results
    Biolak process with a weight of 0. 421 was selected as an optimal treatment process and Activated Sludge with a weight of 0. 356 and Aerated Lagoon process with 0. 223 held next priorities. Within the criteria، technical criterion with a weight of 0. 407 was determined as the most effective criterion and environmental and economical criteria took next priorities.
    Conclusion
    Considering importance of the selection of municipal wastewater treatment process to allocate funding reasonably and to achieve desired results، it is necessary to evaluate processes based on economic and engineering criteria prior to choosing an appropriate process.
    Keywords: Analytical Hierarchy Process, Wastewater Treatment, Optimal Process Selection
  • Page 273
    Background and Objectives
    Monitoring and quality control of water resources are important tools to manage and protect these valuable resources. Hiroo River is the principal source of water supplies for Khalkhal and Kosar cities. The purpose of this work was to investigate water quality of Hiroo River by NSFWQI and WILCOX indices.
    Methods
    In this descriptive cross-sectional study; pH، DO، BOD، TS، NO3، PO4، turbidity، temperature، fecal coliform، EC، Na، K، Ca، and Mg were determined. NSFWQI and WILCOX indices were applied. Data were analyzed by determining the above mentioned quality indices.
    Results
    In the optimum situation، NSFWQI was related to S1 with the value of 74 in February 2009 indicating good water quality. Minimum value of 53 was determined for NSFWQI at S3 in August 2009 representing medium water quality.
    Conclusion
    Water quality was good in upstream (S1) due to lack of contamination sources، however، discharging wastewater of Khalkhal and Givi cities to the river decreased water quality gradually in downstream (S2 and S4). Average of data obtained indicates that all the monitoring stations fall in C (medium) category based on NSFWQI classification.
    Keywords: Hiroo River, Water Quality Index, NSFWQI, WILCOX